09/11/2012
Kata Majmuk
Selamat Sejahtera...
untuk kali ini, penulis mahu berkongsi tentang penggunaan kata majmuk dalam tatabahasa bahasa Melayu.
Kata majmuk dieja terpisah dan bertindak sebagai satu unit, iaitu bentuknya tidak boleh menerima sebarang penyisipan unsur lain.
Dalam bahasa Melayu bentuk kata majmuk seperti ini besar jumlahnya. Berdasarkan jenisnya, kata majmuk dapat dipisahkan kepada tiga kelompok, iaitu seperti yang berikut:
a) kata majmuk yang terdiri daripada rangkaian kata bebas
Contohnya:
alat tulis
bandar raya
tengah hari
jam tangan
meja tulis
bom tangan
kapal terbang
kuning langsat
Dalam kategori ini juga termasuk bentuk kata yang digunakan sebagai gelaran, contohnya
Duta Besar
Perdana Menteri
Raja Muda
Setiausaha Politik
Naib Censelor
Profesor Madya
Timbalan Ketua Pustakawan
Ketua Setiausaha Negara
b) kata majmuk yang berbentuk istilah khusus dalam bidang ilmiah
Contohnya:
lesung sendi
kanta tangan
mata pelajaran
pita suara
darah panas
kertas kerja
c) kata majmuk yang mendokong maksud kiasan, iaitu simpulan bahasa
Contohnya:
bulan madu
manis mulut
tumbuk rusuk
berat tangan
kaki ayam
buah hati
duit kopi
makan angin
Bentuk kata majmuk yang telah mantap
Terdapat sebilangan kecil bentuk kata yang penggunaannya sudah dianggap mantap sebagai satu perkataan yang utuh, walaupun bentuk kata tersebut ternyata mengandungi dua kata dasar. Perkataan yang sedemikian tetap dieja sebagai satu perkataan. Bentuk-bentuk kata tersebut adalah:
antarabangsa
apabila
apahal
apakata
apalagi
bagaimana
barangkali
beritahu
bumiputera
darihal
daripada
dukacita
jawatankuasa
kakitangan
kepada
kerjasama
manakala
manalagi
olahraga
padahal
pesuruhjaya
sediakala
setiausaha
sukacita
suruhanjaya
tandatangan
tanggungjawab
warganegara
Dipetik daripada buku Tatabahasa Dewan Jilid 2:Perkataan, Dewan Bahasa dan Pustaka,1989.
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment